Ο Ντάριο Φο, ο Ιταλός θεατρικός συγγραφέας, σκηνοθέτης, θιασάρχης, ηθοποιός και μίμος, έχει χαρακτηριστεί ως ο κοινωνικά ανατρεπτικός και πολιτικά επαναστατικός γελωτοποιός του θεάτρου. Ο πολυδιάστατος καλλιτέχνης τιμήθηκε το 1997 με το Νόμπελ Λογοτεχνίας ως ένας από τους σημαντικότερους θεατρικούς συγγραφείς και γιατί «όπως οι γελωτοποιοί του Μεσαίωνα μαστιγώνει την εξουσία, ξαναδίνοντας αξιοπρέπεια στους ταπεινούς».
Ο Ντάριο Φο γεννήθηκε στο Λετζούνο-Σαντζάνο του Βαρέζε στις 24 Μαρτίου 1926. Ο πατέρας του Φελίτσε Φο ήταν διευθυντής των ιταλικών σιδηροδρόμων και η οικογένεια άλλαζε συχνά σπίτι λόγω των μεταθέσεων του. Ο Φελίτσε ήταν επίσης ερασιτέχνης ηθοποιός και σοσιαλιστής. Ο Ντάριο έμαθε την τέχνη της διήγησης από την γιαγιά του και από Λομβαρδούς ψαράδες και φυσητές γυαλιού.
Το 1940, μετακόμισε στο Μιλάνο για να σπουδάσει αρχιτεκτονική, αλλά ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος του χάλασε τα σχέδια. Κοντά στο τέλος του πολέμου, ο Φο στρατολογήθηκε στις δυνάμεις της Δημοκρατίας του Σαλό (ενός βραχύβιου φασιστικού μορφώματος), αλλά δραπέτευσε και κατάφερε να κρυφτεί για το υπόλοιπο του πολέμου.
Το 1950 άρχισε να εργάζεται στο θέατρο του Φράνκο Παρέντι, και σταδιακά εγκατέλειψε την εργασία του ως βοηθός αρχιτέκτονα. Το 1951, συνάντησε τη Φράνκα Ράμε, γόνο θεατρικής οικογένειας, με την οποία παντρεύτηκε στις 24 Ιουνίου 1954. Ο γιος τους Τζάκοπο, γεννήθηκε στις 31 Μαρτίου του ίδιου έτους.
Ο σπουδαίος Ντάριο Φο, έφυγε από την ζωή στις στις 13 Οκτωβρίου 2016 σε ηλικία 90 ετών.
Παρακάτω δέκα αγαπημένα αποφθέγματα του Ντάριο Φο
-Ένα δυνατό γέλιο τη σωστή στιγμή μπορεί πράγματι να τους θάψει όλους.
-Δεν νομίζω ότι αρκεί να γράφεις ένα σπουδαίο έργο ή να ερμηνεύεις έναν μεγάλο ρόλο. Πρέπει να γίνεσαι παράδειγμα για μίμηση μέσα από καθημερινούς αγώνες, δίπλα σε απλούς ανθρώπους.
-Η άγνοια είναι η βάση της αδικίας. Σήμερα πρέπει να εκμεταλλευτούμε το γεγονός ότι εμείς οι άλλοι, οι θεατράνθρωποι, οι διανοούμενοι, οι ηθοποιοί, έχουμε το δικαίωμα του λόγου και τη δυνατότητα να ενημερώνουμε τους νέους. Έχουμε το χρέος να αφηγούμαστε τη ζωή.
-Η πατρίδα μας είναι ολόκληρος ο κόσμος. Ο νόμος μας είναι ελευθερία. Έχουμε μια μόνο σκέψη, επανάσταση στις καρδιές μας.
-Απαιτούν οι άνθρωποι ένα πραγματικά δίκαιο σύστημα; Ωραία, θα το τακτοποιήσουμε, έτσι ώστε να ικανοποιηθούν με ένα λιγότερο άδικο… Θέλουν επανάσταση; Καλά θα τους δώσουμε μεταρρυθμίσεις – πολλές μεταρρυθμίσεις, θα τους πνίξουμε στις μεταρρυθμίσεις. Ή μάλλον, θα τους πνίξουμε στις υποσχέσεις μεταρρυθμίσεων, επειδή δεν θα τους δώσουμε ποτέ πραγματικές μεταρυθμίσεις!
-Ένα θέατρο, μια λογοτεχνία, μια καλλιτεχνική έκφραση που δεν μιλά για το δικό της χρόνο δεν έχει σημασία.
-Τα σκάνδαλα είναι το λίπασμα της δυτικής δημοκρατίας.
-Ο πραγματικός σοσιαλισμός είναι μέσα στον άνθρωπο. Δεν γεννήθηκε με τον Μαρξ. Ήταν στις κοινότητες της Ιταλίας κατά τον Μεσαίωνα. Δεν μπορείτε να πείτε ότι έχει τελειώσει.
-Είναι εξαιρετικά επικίνδυνο να μιλάμε για όρια ή σύνορα. Είναι ζωτικής σημασίας, αντίθετα, να παραμείνουμε εντελώς ανοιχτοί, να συμμετέχουμε πάντα και να στοχεύουμε να συμβάλουμε προσωπικά σε κοινωνικά γεγονότα.
-Ακριβαίνετε εσείς τα πράγματα; Ε, κι εμείς, λοιπόν, δεν τα πληρώνουμε, τα “απαλλοτριώνουμε”. Μας κάνετε τη ζωή μας δυσβάσταχτη; Σας κάνουμε τη δική σας δύσκολη
Πηγή: σαν σήμερα , e-prologos
