Μία κουβέντα εφ’όλης της ύλης με τον Μίλτο Γήτα με αφορμή την νέα του ποιητική συλλογή με τίτλο “Εξίσωση” από τις εκδόσεις Πνοή.
Συνεντεύξη: Χριστίνα Γιαβάσογλου
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Ο Μίλτος Γήτας είναι δημοσιογράφος, συγγραφέας, αρθρογράφος και ιδιοκτήτης του βιβλιοπωλείου «Μωβ Κουκουβάγια». Γεννήθηκε το 1984 στα Ιωάννινα όπου και διαμένει με την οικογένειά του. Ξεκίνησε να γράφει ποίηση στα 11 του χρόνια ενώ ως μαθητής της Γ’ Λυκείου κυκλοφόρησε την πρώτη του ποιητική συλλογή. Από τότε μέχρι και σήμερα έχει εκδώσει 8 ποιητικές συλλογές και 2 πεζά. Έχει συμμετάσχει με επιτυχία σε Πανελλήνιους και Διεθνείς διαγωνισμούς κερδίζοντας βραβεία και επαίνους ενώ ποιήματα του που έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά έχουν δημοσιευθεί κυρίως στην Αμερική σε ηλεκτρονικά ποιητικά site. Τον Σεπτέμβριο του 2009 η ποίηση του Μίλτου Γήτα μεταμορφώθηκε σε χρώματα και σχήματα από τον Γιαννιώτη ζωγράφο Παναγιώτη Κρομμύδα, σε μια πρωτοποριακή έκθεση ζωγραφικής που πραγματοποιήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο Ιωαννίνων. Είναι μέλος της Ένωσης Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδας, της Παγκόσμιας Εταιρείας Ποιητών, της Εταιρείας Λογοτεχνών Ηπείρου και του Πολιτιστικού Συλλόγου Κατσικά.
– Δημοσιογράφος, συγγραφέας, αρθρογράφος, ιδιοκτήτης ενός πανέμορφου βιβλιοπωλείου, αλλά και μπαμπάς! Είσαι σαφώς ένας πολυπράγμων άνθρωπος. Πώς καταφέρνεις να τα κρατάς όλα αυτά σε μία ισορροπία; Υπάρχουν μέρες που να λες πως πραγματικά το 24ωρο δεν… φτάνει;
Δύσκολες οι ισορροπίες έτσι κι αλλιώς, φαντάσου με όλες αυτές τις υποχρεώσεις στην καθημερινότητα μου. Να σου πω όμως την αλήθεια απολαμβάνω την έλλειψη ελεύθερου χρόνου, όλα αυτά είναι που με κρατάνε σε εγρήγορση, μόνο έτσι μπορείς να πεις ότι πραγματικά ζεις. Αλλιώς η ζωή θα ήταν μια ευθεία γραμμή, θα ήταν θάνατος. Επίσης, το γεγονός ότι όλα αυτά είναι επιλογές μου, είναι πράγματα που αγαπώ, τα κάνω με περίσσια χαρά και δεν αισθάνομαι την ίδια κούραση όπως αν έκανα κάτι που θα με ανάγκαζαν. Τέλος, όσον αφορά την πατρότητα αυτό είναι κάτι μαγικό, αισθάνομαι τυχερός που έγινα πατέρας δύο υπέροχων παιδιών, ενός κοριτσιού κι ενός αγοριού και μάλιστα αρκετά νέος. Είναι όμορφα να μεγαλώνεις κι εσύ μαζί με τα παιδιά σου. Βέβαια, να σου πω την αλήθεια από την εφηβεία μου ακόμη είχε ξυπνήσει το πατρικό ένστικτο, πάντα έλεγα μεταξύ αστείου και σοβαρού ότι ήθελα να αποκτήσω παιδιά. Και με τον ερχομό τους φυσικά δικαιώθηκε η επιθυμία μου αυτή, αφού ολοκληρώθηκα ως άνθρωπος.
– Η συγγραφή για εσένα ξεκίνησε σε πολύ μικρή ηλικία, ενώ διατηρούσες επίσης από μικρός λογοτεχνική αλληλογραφία με μερικούς σημαντικούς Έλληνες λογοτέχνες. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία για ένα τόσο νέο παιδί; Τι θα κρατούσες σαν «κληρονομιά» από εκείνη την αλληλογραφία;
Πράγματι ξεκίνησα να γράφω ποιήματα στην Πέμπτη δημοτικού όταν ακόμη έπαιζα με κοντά παντελονάκια στις γειτονιές του κάστρου και της παλιάς πόλης. Στην εφηβεία μου και λίγο πριν κυκλοφορήσει στα 17 μου η πρώτη μου ποιητική συλλογή ήθελα πολύ έντονα να συζητήσω και να μοιραστώ με κάποιον, ας πούμε «ειδικό» όλο αυτό που μου συμβαίνει, εκτός φυσικά την οικογένεια μου και κάποιους καλούς φίλους. Έτσι λοιπόν, αποφάσισα να στείλω κάποια χειρόγραφα ποιήματα μου αλλά και τα αγωνιώδη ερωτήματά μου σε αγαπημένους λογοτέχνες όπως την Ζωρζ Σαρή, Βασίλη Βασιλικό, Αντώνη Φωστιέρη, Κωστή Γκιμοσούλη, Μανόλη Πρατικάκη και κάποιους ακόμη. Αφού τα έστειλα περίμενα μερικές μέρες και ξεκίνησα να λαμβάνω απαντήσεις. Η χαρά μου δεν περιγράφεται. Θεωρώ ότι είναι η πιο σημαντική περιουσία μου αυτές οι επιστολές τους. Μου έδωσαν χρήσιμες συμβουλές και μου άνοιξαν δρόμους. Ειδικά η αλληλογραφία μου με την Ζωρζ Σαρή διήρκησε περίπου μια δεκαετία και μοιραστήκαμε πολλές προσωπικές μας ανησυχίες εκείνης της εποχής. Οι συμβουλές της για μένα ισοδυναμούσαν με εκείνες της ίδιας μου της μητέρας. Εκείνη έφυγε από τη ζωή, εγώ μεγάλωσα πλέον αλλά τα γράμματα της πάντα με κάνουν να δακρύζω, με ανατριχιάζουν. Τα όσα μου έλεγε για τα ταξίδια της στην Ευρώπη, για το θέατρο και τη λογοτεχνία αλλά και για τον φίλο της Οδυσσέα Ελύτη… τα κρατώ προσεκτικά, σφαλισμένα καλά και θα ήθελα να τα έχουν τα παιδιά μου ως τη δική μου κληρονομιά προς αυτά!
-Το βιβλιοπωλείο, δεν είναι απλά ένα κατάστημα, είναι ένας τόπος συζήτησης, ένας μικρός λογοτεχνικός παράδεισος, κάτι που οι μεγάλες αλυσίδες μας έχουν κάνει να ξεχάσουμε. Ποια είναι η οπτική σου για την αξία των τοπικών βιβλιοπωλείων, εκείνων που ξέρεις τον βιβλιοπώλη με το μικρό του όνομα;
Δεν το συζητώ, είναι ακριβώς έτσι όπως το περιγράφεις στην ερώτηση σου. Τα μικρά βιβλιοπωλεία είναι τόπος συνάντησης, συζήτησης και εναλλαγής απόψεων. Είναι ένας μικρός λογοτεχνικός παράδεισος που εκεί μέσα μπορεί το πνεύμα και η ψυχή με έναν μαγικό τρόπο ταυτόχρονα και να διεγερθεί και να αγαλλιάσει. Την μυρωδιά των λίγων και καλών βιβλίων, τα ξύλινα ράφια, η ήσυχη ατμόσφαιρα με κάποια απαλή μουσική να παίζει ως «χαλί» δεν μπορείς να τα βρεις στα μεγάλα πολυκαταστήματα. Ο βιβλιοπώλης της γειτονιάς γνωρίζει τις απαιτήσεις του κάθε αναγνώστη της περιοχής του, γνωρίζει πολλές φορές και τα βιώματά του κι έτσι με σύντομη συζήτηση τον οδηγεί εύστοχα στο επόμενο αναγνωστικό του ταξίδι. Ο μικρός χώρος ενός τέτοιου βιβλιοπωλείου μπορεί να παράξει πολιτισμό ισάξιο με εκείνον που παράγει κάποιος που γράφει ένα βιβλίο ή γράφει μια μελωδία αφού μπορεί να πλάσει προσωπικότητες και να δημιουργήσει ρωγμές. Ας ξανασυναντήσουμε λοιπόν αυτά τα βιβλιοπωλεία κι αυτούς τους ανθρώπους, δεν έχουμε να χάσουμε τίποτα αν τους εμπιστευτούμε λίγο παραπάνω!
-Η ενασχόλησή σου με το βιβλιοπωλείο σου δίνει τη δυνατότητα να ξέρεις τις προτιμήσεις του αναγνωστικού κοινού «εκ των έσω». Τι διαβάζει ο κόσμος αυτή την περίοδο; Τι ρεύμα διακρίνεις;
Αυτή την περίοδο και μετά από ένα χρόνο σχεδόν καραντίνας και αυστηρών μέτρων το αναγνωστικό κοινό και γενικότερα ο κόσμος έχει κάνει μια στροφή και διαβάζει πολλά βιβλία αυτοβελτίωσης ενώ οι γονείς διαβάζουν βιβλία που έχουν να κάνουν με την συμπεριφορά των παιδιών τους σε κάθε ηλικία ή το πώς θα γίνουν καλύτεροι ως γονείς εκείνοι. Είναι μια τάση που εγώ στο δικό βιβλιοπωλείο τουλάχιστον την παρατηρώ εδώ και 3-4 μήνες περίπου… Ενώ συνεχώς κερδίζουν έδαφος και οι νέοι Έλληνες δημιουργοί που ο κόσμος αρχίζει να τους εμπιστεύεται και να τους αγοράζει.
-Αν ερχόμασταν στο βιβλιοπωλείο, ο Μίλτος Γήτας ποιο βιβλίο θα μας πρότεινε για αυτή την περίοδο;
Με χαρά να σας υποδεχθώ κάποια στιγμή και στην πραγματικότητα κι όχι θεωρητικά μόνο! Αυτή την περίοδο θα σας πρότεινα να διαβάσετε το βιβλίο «1984» του Όργουελ σε οποιαδήποτε έκδοση και από οποιονδήποτε εκδοτικό επιλέγατε αφού έχουν φέτος κυκλοφορήσει από όλους σχεδόν τους εκδοτικούς πανέμορφες επετειακές εκδόσεις του συγκεκριμένου βιβλίου με αφορμή τα 70 χρόνια από τον θάνατο του συγγραφέα.
-Μίλησέ μας λίγο για την εξαιρετική νέα ποιητική σου συλλογή «Εξίσωση». Ποια ήταν η πιο δύσκολη «ποιητική εξίσωση» που κλήθηκες να λύσεις στα χρόνια ενασχόλησής σου με την ποίηση; Πού μπορούμε να βρούμε το βιβλίο;
Η ποιητική μου συλλογή «Εξίσωση» κυκλοφόρησε λίγο πριν αποχαιρετήσουμε ένα σημαντικό έτος που μας σημάδεψε όλους νομίζω, το 2020. Σε συνεργασία με τις εκδόσεις Πνοή ετοιμάσαμε το βιβλίο μέσα στο φθινόπωρο και πλέον κυκλοφορεί σε όλα τα μεγάλα βιβλιοπωλεία της χώρας αλλά και τα ηλεκτρονικά καταστήματα. Πρόκειται για ποιήματα που έγραψα την τελευταία πενταετία έχοντας εμπνευστεί από όσα συμβαίνουν γύρω μου αλλά και στην προσωπική μου ζωή. Είναι ποιήματα που μιλούν για τις ανθρώπινες σχέσεις, τον θάνατο, τον χρόνο, τη μοναξιά, τον έρωτα και φυσικά την ίδια τη ζωή με ό,τι αυτή μας προσφέρει απλόχερα ή και μας παίρνει απροσδόκητα. H πιο δύσκολη «ποιητική εξίσωση» όλα αυτά τα χρόνια, ήταν η πρόκληση να συνδυάσω την ποίηση με όσα άλλα κάνω και κυρίως με την δημοσιογραφία. Να μπορέσει δηλαδή το αναγνωστικό κοινό να αντιληφθεί τις πολλές πτυχές του χαρακτήρα μου. Το βιβλίο μπορείτε πολύ εύκολα να το παραγγείλετε από τις Εκδόσεις Πνοή εδώ
-Εξέδωσες την «Εξίσωση» μέσα στην πανδημία, την ίδια στιγμή που πολλοί συγγραφείς ανέβαλλαν την έκδοσή τους λόγω της κατάστασης. Πόσο δύσκολο ήταν αυτό το εγχείρημα; Πώς διαβλέπεις την κατάσταση με το άνοιγμα των παρουσιάσεων;
Σωστά, έκανα αυτή την κίνηση συμβολικά θέλοντας να δείξω ότι η ζωή δεν μπορεί να σταματήσει κι η δημιουργία δεν μπορεί να πάψει να υπάρχει. Μακριά από μαρκετίστικα στερεότυπα και οικονομικές στατιστικές αποφάσισα να κυκλοφορήσω τη νέα μου ποιητική συλλογή με όλα αυτά τα προβλήματα που ανέφερες θέλοντας να δώσω κι εγώ το στίγμα μου μέσα σε όλο αυτό που βιώνουμε. Ως εγχείρημα δεν ήταν δύσκολο, στο να δημιουργηθεί δηλαδή το ίδιο το βιβλίο, η δυσκολία έγκειται στο να καταφέρουμε με τον εκδοτικό να το επικοινωνήσουμε με όσα συμβαίνουν. Θεωρώ πως και φέτος το καλοκαίρι θα είναι δύσκολη η κατάσταση με τις βιβλιοπαρουσιάσεις, λίγες, σε ανοικτό χώρο και με λίγα άτομα. Αυτό πιστεύω πως θα ισχύει. Εγώ προσωπικά πάντως θα εκμεταλλευτώ ίσως μέσα στο καλοκαίρι τη βεράντα μας στο βιβλιοπωλείο για κάποιες μικρές παρουσιάσεις με λίγο κόσμο.
-Ας μιλήσουμε τώρα για ένα χρώμα που βλέπω να υπάρχει έντονα στη σκέψη σου και πλέον και στην καθημερινότητά σου! Το Μωβ! Το πανέμορφο βιβλιοπωλείο σου «Μωβ Κουκουβάγια», ενώ στην «Εξίσωση», έχεις επίσης ένα ομώνυμο ποίημα που δείχνει την αγάπη σου για αυτό το χρώμα. Αν έπρεπε να μου δώσεις μόνο μία λέξη που να χαρακτηρίζει το μωβ για εσένα, ποια θα ήταν;
«ΥΠΟΣΧΕΣΗ»
-Η κατάσταση που βιώνουμε είναι σίγουρα δύσκολη και δυσάρεστη, ωστόσο θέλουμε να μοιραστείς μαζί μας μία καλή συνήθεια που απόκτησες μέσα στην καραντίνα. Κάτι που πλέον έχεις τον χρόνο να κάνεις και που προηγουμένως θα ήταν πολύ δύσκολο.
Μμμμ νομίζω πως μέσα στην καραντίνα απέκτησα αρκετές καλές συνήθειες, όπως το να τρώμε όλοι μαζί ως οικογένεια, να βλέπουμε το Σάββατο βράδυ οικογενειακά μια ταινία, περισσότερες ώρες στην βεράντα με μουσική και συντροφιά ένα βιβλίο. Πράγματα που εγώ προσωπικά από τον φόρτο εργασίας και τις δημόσιες σχέσεις είχα πάψει να τα κάνω πριν την έλευση της πανδημίας. Περισσότερος ελεύθερος χρόνος, περισσότερες καλές συνήθειες.
Σ’ ευχαριστούμε πολύ Μίλτο!
Εγώ σας ευχαριστώ θερμά για τις πρωτότυπες ερωτήσεις σας και το βήμα που μου δώσατε! Πάντα επιτυχίες σας εύχομαι.
Συντονιστείτε με τον Μίλτο Γήτα σε Facebook και Instagram
*Απόσπασμα συνέντευξης που μου παραχώρησε ο Μίλτος Γήτας και πρωτότυπα δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα Itravelpoetry.com
Το όνομά μου είναι αυτό που διαβάζετε. Σπουδάζω στους Χημικούς Μηχανικούς. Ζω στην Αθήνα και το βιογραφικό μου είναι τόσο μικρό που δεν αξίζει να το παραθέσω. Σκοπός εδώ είναι να πούμε όσα δεν έχουν θέση και (φυσικά) δε χωρούν σε ένα απλό “lunch break”.
