Γράφει η Ρωξάνη Τσώνη
Τις τελευταίες εβδομάδες, άλλοι εμπεδώσαμε και άλλοι μάθαμε ότι τίποτα δεν είναι αυτονόητο, με την έννοια ότι δεν υπάρχει τίποτα το οποίο δεν χρειάζεται να διεκδικηθεί προκειμένου να αποκτηθεί. Η Ουκρανία, μία «ευρωπαϊκή» χώρα στην οποία υποτίθεται επικρατούσε «ειρήνη», «ξαφνικά» μετατράπηκε σε εμπόλεμη ζώνη, με χιλιάδες ανθρώπους να χάνουν τις ζωές τους, να τραυματίζονται και να εγκαταλείπουν την πατρίδα τους ως πρόσφυγες πολέμου. Η ειρήνη και η ελευθερία, δύο αρχές που θεωρούνταν για την «Ενωμένη και Πολιτισμένη Ευρώπη» αυτονόητα κατοχυρωμένες και απαραβίαστες, από την μία μέρα στην άλλη καταπατήθηκαν. Και ο λαός καλείται να αγωνιστεί για να τις αποκτήσει πάλι.
Φυσικά, ο πόλεμος μπορεί να φαντάζει σε εμάς μακρινή και αφηρημένη λέξη, μα για άλλους αποτελεί καθημερινή πραγματικότητα. Εισβολές στο Ιράν, στο Ιράκ, στην Παλαιστίνη, στην Συρία και εμφύλιοι στην Αφρική, θεωρούνται προσδοκώμενες και αποτελούν μέρος των συλλογικών αναπαραστάσεων για τους εν λόγω λαούς. Όμως η επίθεση στην Ουκρανία, καθώς μας υπενθυμίζει πως τίποτα δεν μας αφήνει ανεπηρέαστους και πως όλα τα δεδομένα στην ζωή μας είναι τόσο ρευστά που από την μία μέρα στην άλλη μπορούν να γίνουν ζητούμενα, έχει ταράξει τον «Ευρωπαϊκό πολιτισμό». Η αλήθεια είναι πως το φαινόμενο της πεταλούδας δεν είναι επιλεκτικό. Λόγω της «εκλεπτυσμένης κουλτούρας και των πολιτισμένων διεθνών σχέσεων» που επικαλούνται μερικοί όταν χαρακτηρίζουν την Ευρώπη ή την Αμερική, ο κόσμος κατακλύζεται από αισθήματα ναρκισσισμού και παντοδυναμίας. Ειδικότερα, το αίσθημα παντοδυναμίας αποτελεί χαρακτηριστικό τρόπο σκέψης της βρεφικής ηλικίας, καθώς τα βρέφη νιώθουν πως ο κόσμος τους ανήκει, εφόσον όλες οι βιολογικές και μη ανάγκες τους καλύπτονται από την μητέρα. Καθόλου δεν διαφέρει ο τρόπος σκέψης των ανθρώπων που θεωρούν ότι καταστάσεις όπως ο πόλεμος, η φτώχεια και ο θάνατος δεν είναι δική τους υπόθεση. Μα πλέον αυτός ο τρόπος σκέψης είναι ανεδαφικός και το αίσθημα αυτό γκρεμίζεται τόσο εύκολα που προκαλεί έκπληξη και πανικό, όπως συνέβη την τελευταία εβδομάδα.
Σε πολιτικό επίπεδο, αφού ο αφηρημένος και μακρινός πόλεμος έφτασε δίπλα στην πόρτα του Ευρωπαίου, τα αισθήματα παντοδυναμίας έπαψαν να υπάρχουν και μετατράπηκε σε κάτι απτό και συγκεκριμένο, έντρομοι ορισμένοι ανταποκριτές δημοσιογράφοι εξέφρασαν την έκπληξή τους, αναρωτώμενοι πώς γίνεται η πολιτισμένη μας Ευρώπη και οι λαοί της να βρίσκονται σε αυτήν την κατάσταση. Μα κανείς δεν τόνισε πως ο πόλεμος στον ιμπεριαλισμό είναι απλώς το μέσον εξυπηρέτησης συμφερόντων, χωρίς να ανατρέπει τις αιτίες, δηλαδή το καπιταλιστικό σύστημα. Επιφανειακή προσέγγιση και επιλεκτική λύπηση λοιπόν είναι το κυρίαρχο πνεύμα των ΜΜΕ τις τελευταίες μέρες.
Η Ουκρανία δεν έγινε ξαφνικά εμπόλεμη ζώνη. Τίποτα δεν συμβαίνει ξαφνικά. Ο πόλεμος είναι απλώς το αποτέλεσμα συνεχών αποτυχημένων προσπαθειών των κυβερνήσεων και του συστήματος για την απόκτηση και εκμετάλλευση περισσότερων αγαθών. Και θα πρέπει να γνωρίζουμε πολύ καλά πως εφόσον ζούμε μέσα στο σύστημα δεν είμαστε ανέγγιχτοι. Κανείς δεν είναι παντοδύναμος, αλλά κανείς δεν είναι και μόνος. Είμαστε ευάλωτοι σε οποιαδήποτε αλλαγή συμβαίνει είτε εδώ, είτε στην Ουκρανία, είτε στην Συρία και στην Παλαιστίνη. Είμαστε εμείς λοιπόν που θα κατοχυρώσουμε την ειρήνη και την ελευθερία μας ως αναπόσπαστες αρχές σε κάθε γωνιά του κόσμου. Γιατί η εισβολή στην Ουκρανία αποτελεί το τμήμα ενός συνεχούς και διαφέρει μόνο χρονικά και όχι ποιοτικά από τις συρράξεις στον υπόλοιπο κόσμο.
Το όνομά μου είναι αυτό που διαβάζετε. Σπουδάζω στους Χημικούς Μηχανικούς. Ζω στην Αθήνα και το βιογραφικό μου είναι τόσο μικρό που δεν αξίζει να το παραθέσω. Σκοπός εδώ είναι να πούμε όσα δεν έχουν θέση και (φυσικά) δε χωρούν σε ένα απλό “lunch break”.
